Tuesday, July 31, 2007

'Ελα, πάμε δυνατά τώρα!

Στο ποδόσφαιρο, όταν μία ομάδα δέχεται τέρμα, ο αρχηγός της κοιτάει να συμμαζέψει την ομάδα λέγοντας πως δεν πειράζει, πως δεν υπάρχει κάποιο εγγενές πρόβλημα, αλλά θα πρέπει η ομάδα να συγκεντρωθεί περισσότερο, να τρέξει πιο γρήγορα και να είναι πιο σχολαστική στο να αποφεύγει τα λάθη. Αυτό έχει νόημα ακόμα και μετά από 2-3 άτυχες στιγμές. 'Οταν όμως μετά από πολλούς αγώνες η κατάσταση δεν διορθώνεται, σημαίνει πως πρέπει να αλλάξει η τακτική.
Παρακολουθώντας από την τηλεόραση τις αντιδράσεις για τις φωτιές, έχω την εντύπωση πως οι πάντες θεωρούν ότι η τακτική είναι γενικά σωστή (το θεσμικό πλαίσιο, όπως το λένε συνήθως), αλλά αυτό που λείπει είναι να βάλουμε τα δυνατά μας, να δουλέψουμε περισσότερο, να γίνουμε πιο αυστηροί και να μην επαναλάβουμε τα ίδια λάθη.
Για να σπάσει όμως ο κύκλος εμπρησμός-καταπάτηση-νομιμοποίηση, και με δεδομένο ότι στην ουσία το Κράτος είναι αυτό που κλείνει το μάτι στους οικοπεδοφάγους, παραχωρώντας τους την περιουσία του με τον πιο καταστροφικό τρόπο, πρέπει να εφαρμοσθεί "το άλλο σύστημα".
Δεν είμαι ειδικός, αλλά αυτό το οποίο ξέρω είναι πως η τακτική που θα επιλεγεί, θα πρέπει να επιλεγεί ξεκινώντας από κάποια βεβαιωμένα δεδομένα: Γιατί κανείς δεν καταπατά ιδιωτική περιουσία με το ίδιο θράσσος που καταπατά τη δημόσια; Γιατί κανείς δεν έχει καταπατήσει ποτέ την παραλία στην οποία γεννά η Caretta caretta, ή τον Εθνικό Δρυμό Ολύμπου; Πως έχει λυθεί το πρόβλημα σε άλλες χώρες;
Σε αντίθετη περίπτωση μπορούμε να συνεχίσουμε με το ίδιο σύστημα "αλλά σοβαρά αυτή τη φορά", με την ελπίδα πως θα παραμείνει κανένα δέντρο στην Ελλάδα σε μερικές δεκαετίες από τώρα.

Tuesday, July 10, 2007

To know us better

Μία από τις αγαπημένες μου ελληνικές ταινίες είναι "ο Κατεργάρης", του 1971. ΄Οπως στις περισσότερες ταινίες της εποχής της, δεν γίνεται καμία άμεση αναφορά στην πολιτική (αν μπορούμε να την πούμε έτσι) κατάσταση. Υπάρχει όμως ένα σημείο στο οποίο η ταινία χρονολογεί τον εαυτό της με ακρίβεια επταετίας. Αυτό συμβαίνει όταν ο Χρόνης (Χρόνης Εξαρχάκος) εξηγώντας τα σχέδιά του για την εταιρία, αναφέρει πως ο νόμος δεν επιτρέπει στις εταιρίες κέρδη μεγαλύτερα του 10%.
Θα μου πείτε ότι αυτό δεν είναι τίποτε μπροστά στην γενικότερη τυραννία, και ίσως και να μην ήταν τόσο καταστροφικό για την οικονομία στην εποχή πριν από την Παγκοσμιοποίηση. Δείχνει όμως τί είδους καθεστώτα είναι αυτά τα οποία θέτουν τέτοιου είδους περιορισμούς και πόσο στενά δεμένη είναι η ελευθερία της οικονομίας με τις ατομικές ελευθερίες. Πολύ λογικό, αφού δεν είναι δυνατόν να πεις σε κάποιον "είσαι ελεύθερος να κάνεις ότι θέλεις αρκεί αυτό να μην έχει καμία οικονομική συνέπεια". Επί τη ευκαιρία, ένα άλλο αγαπημένο "παιδί" των τυράννων, το οποίο με ιδιαίτερη ευβλάβεια προσπαθούμε και σήμερα να προστατεύσουμε από κάθε αναθεώρηση, είναι το άρθρο 16 του Συντάγματος. Τι συνταγματάρχες θα ήταν άλλωστε αν δεν άπλωναν τα ξερά τους και στο Σύνταγμα. Αυτό όμως είναι άλλη ιστορία.
Το πραγματικά τρομακτικό όμως είναι πως ο μέσος πολίτης σήμερα θα επικροτούσε τέτοιου είδους μέτρα. Μα τι λέω; Τα επικροτεί ήδη. Με τις εκλογικές μας επιλογές η Ελλάς βρίσκεται σήμερα στην 94η θέση παγκοσμίως όσον αφορά την οικονομική ελευθερία. Το ότι λιγότερη οικονομική ελευθερία σημαίνει μικρότερη διάρκεια ζωής, περισσότερη παιδική εργασία, μικρότερο κατά κεφαλήν εισόδημα, μικρότερο ρυθμό ανάπτυξης, μικρότερο εισόδημα για το φτωχότερο 10%, περισσότερη ανεργία, περισσότερο αναλφαβητισμό και μεγαλύτερο ποσοστό βρεφικής θνησιμότητας (Gwartney and Lawson 2005, αλλά και μερικές απλές επισκέψεις στο εξωτερικό) δεν μας λέει απολύτως τίποτε. Μάλιστα κάποιοι από τους πιο δημοφιλείς πολιτικούς έχουν κάνει τον περιορισμό των οικονομικών (και άλλων) ελευθεριών σημαία τους (και το εννοούν με όλη τους την ψυχή). ΄Οπως αυτός που είπε "Με ενοχλεί να ξέρω ότι κάθε χρόνο πωλούνται 1.000 Πόρσε στην Ελλάδα. Θα τους βρω αυτούς τους ιδιοκτήτες και θα τους ξεμπροστιάσω!".
΄Ετσι, για να γνωριζόμαστε καλύτερα.